ارزیابی عملکرد و اجزای عملکرد دانه کلزا در کشت مخلوط نواری گندم-کلزا تحت تاثیر کودهای شیمیایی و بیولوژیک

به منظور ارزیابی اثرات کشت مخلوط نواری گندم (Triticum aestivum) و کلزا (Brassica napus) و کاربرد کودهای شیمیایی و بیولوژیک بر اجـزای عملکرد، عملکرد دانه و عملکرد بیــولوژیکی کلزا آزمایش­های مـزرعـه­ای به­صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار طی دو سال زراعی 1390-1389 و 1391-1390 در اراضی تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز اجرا گردید. عامل اول 4 نوع کشت گندم و کلزا شامل کشت خالص کلزا (1A)، کشت مخلوط نواری با الگوی 8:3 (2A)، 4:12 (3A) و 5:16 (4A) به­ترتیب ردیف گندم و کلزا و عامل دوم شامل دو سطح کودی 1B: 100% کود شیمیایی (اوره و سوپر فسفات تریپل) و 2B: 50% کود شیمیایی+کود بیولوژیکی (نیتراژین و بارور2) بودند. نتایج نشان داد که کشت مخلوط نواری گندم با کلزا سبب افزایش معنی­دار اجزای عملکرد، عملکرد دانه در واحد سطح اشغالی و عملکرد بیولوژیکی کلزا در واحد سطح اشغالی نسبت به کشت خالص گردید. تعداد خورجین در بوته در سیستم­های کشت مخلوط بیشتر از کشت خالص کلزا بود. بیشترین عملکرد دانه در واحد سطح اشغالی در سیستم 5:16 ردیف گندم-کلزا با میانگین g.m-276/343 به­دست آمد و کمترین آن در کشت خالص کلزا با میانگین g.m-21/260 حاصل شد. میزان عملکرد بیولوژیکی در واحد سطح اشغالی و عملکرد دانه در واحد سطح مخلوط در تیمار 1B به­طور معنی­داری بیشتر از تیمار 2B بودند ولی این تیمار روی سایر صفات مورد ارزیابی تاثیر معنی­داری نداشت. به­دلیل این­که 1B و 2B از نظر عملکرد دانه در واحد سطح اشغالی اختلاف معنی­داری نداشتند و همچنین با توجه به اهمیت کاهش مصرف کودهای شیمیایی و سلامت غذا و محیط زیست، سیستم­های کشت مخلوط نواری گنـدم-کلـزا همـراه با کاربرد 50% کود شیمیایی+ کود بیولوژیک می­توانند به­عنوان یک روش زراعی مناسب در منطقه معرفی گردند.